.Deze woorden knallen mijn buik in, mijn adem stokt en tranen prikken aan de achterkant van mijn ogen. Ik versnel zigzag door de drukke winkelstraat van Enkhuizen op zoek naar Rik. Mondkap op, huilend, mensen ontwijkend. De levenseinde stemming zit er goed in. K*t! K*t!
Kanker in Corona tijden betekent voor mij altijd en overal een mondkap op. Tijdens de Coronaregel dagen en maanden viel het niet zo op. Nu, waar ik dan ook ben, is het dragen van een mondkap en een kaal hoofd een flikkerend neon bord met het woord: Kanker. Als wij met z’n drieรซn zijn dan dragen we alledrie een zwarte ffp2 mondkap. Ook buiten, zoals nu in drukke winkelstraten waar niemand 1,5 meter afstand houdt. Dat hoeft natuurlijk wettelijk gezien niet meer. Voor mij gaat het niet alleen om Corona maar om alle virussen die ik kan oplopen en die voor mij, met een immuunsysteem die in lockdown is, gevaarlijk kunnen zijn. Zoals de heftige griep die nu heerst.ย
Ga schat, want je moet
ik weet je moet
Deze tekst van Volumnia komt uit de mond van een jonge vrouw die eruit ziet alsof ze ontsnapt is uit het sprookjesbos van de Efteling. Een prinses maar dan wel op een eigen paard. Lekker woke.ย
Sinds ik weet dat ik kanker heb en ongeneeslijk ben, lijken vele songteksten over mij te gaan. Je kent het vast wel als je liefdeverdriet hebt of,ย pas verliefd bent dan lijken ook alle songteksten over jou te gaan. Alle woorden komen dan raak binnen.ย
Nu hier in Enkhuizen ook. Ik word op ruwe wijze geconfronteerd met mijn werkelijkheid, met een overweldigend gevoel van verlies en verdriet.
Als het even kon dan bleef ik nog een nacht bij jou.
Oef! Alles wat ik nu doe is om zoveel mogelijke nachten bij mijn lief te blijven. Hij verloor zijn vader om zijn negende. Toen wij elkaar tegenkwamen was hij verwikkeld in rechtzaken met zijn ex om zijn dochter en zoon meer te kunnen zien. Zij waren toen vijf en vier. Kort daarna vertrok zijn ex halsoverkop met de kinderen naar Sarajevo. Hem achterlaten met molenstenen: een huis dat twaalf jaar in beslag nam om verkocht te worden en, een lege plek waar zijn kinderen ooit huisden. Alles wat wij deden om het vertrek van zijn kinderen tegen te houden mocht niet baten. Al zijn ze niet mijn kinderen voel ik ook verlies. Van een ander soort. Sindsdien ondanks alle pogingen, ziet hij ze nauwelijks en maken zij geen actief onderdeel meer uit van zijn en ons leven. Hun afwezigheid hing eerst als een donderwolk over ons. Nu is het slechts een miezerwolk die af en toe voorbij komt en ons weer ongrijpbaar verlies laat voelen.
En dan gaat het leven, gewoon zoals altijd, door. Ik heb nog altijd stiekem de hoop dat ze weer onderdeel gaan uitmaken van zijn leven. Zoals ik op mijn zeventiende mijn vader achterliet en het leven van mijn moeder instapte.ย Je zou dan denken dat hij voldoende ingrijpend verlies heeft meegemaakt in zijn leven. Ja toch? Maar nee hoor! Nu zal hij veel eerder dan wij ooit konden verwachten zijn vrouw verliezen. Hoe wreed kan het leven zijn!
En toch, nog geen tien minuten eerder dacht ik, terwijl ik door Enkhuizen heen slenter, de zon op mijn hoofd voel, met Rik en Jaden naast mij, hoe mooi het leven ook kan zijn. Ondanks alle verlies en tragedies.
Enkhuizen is รฉรฉn van de negen hanzesteden van Nederland. Weet jij wat een hanzestad is? Ik wist het ook niet totdat wij Harderwijk bezochten en ik mij erin ging verdiepen. Een hanzestad is een stad waar er vroeger gehandeld werd. Een aantal steden in Europa vormden vroeger een hanzenetwerk ook wel een handelsnetwerk. Het zijn middeleeuwse steden met een haven, imposante stadsmuur en een mooi middeleeuws poort. Waar veel gehandeld werd, allerlei ambachtslieden neerstreken en de welvaart steeg. “Avant la lettre” Gouden Eeuw. Nederland telt nu negen hanzesteden. Ik heb mij voorgenomen om voor mijn dood alle hanzesteden bezocht te hebben. Tot nu toe heb ik Zutphen, Harderwijk, Elburg, Kampen en Enkhuizen bezocht. Op mijn lijst staan nog Deventer, Doesburg, Hasselt en Zwolle.
Mijn vader vroeg mij ooit waarom ik niet naar New York verhuis. Geen haar op mijn hoofd! Ik hou van de historie en oude glorie van Europa. Hoe ouder hoe beter. Ik heb zelf in hele oude huizen gewoond. Het oudste huis stamde uit 1680. Het oudste huis dat ik alleen kocht toen ik 26 jaar oud was, stamde uit 1700.ย Ik hield van het gevoel en de warmte van vele levens dat in zo een oud huis hangt.
Oud zal ik zelf niet worden.
Gisteravond, dag 4 na de 3e chemokuur had ik heel veel zin om iets leuks te doen. Zodra ik weer energie voel, voel ik ook urgentie. Urgentie om te leven. Om er direct iets uit te halen, om de dag te plukken en dan met dierbaren. Op tempo van mijn energie. Als we het dan zo mikken dat we ergens zijn tegen de lunch zodat ik wat kan eten dan kan ik waarschijnlijk nog een stadswandeling doen. Mijn tante had mij verteld over Enkhuizen, over hoe mooi de binnenstad is. Dus dag 5 werd een dagje uit: lunchen en wandelen in Enkhuizen. Mij vergapen aan mooi en indrukwekkende middeleeuws architectuur. Ik houd er zo van! Ik ben nu wat relaxter in mijn dieet en zoek vantevoren uit welke restaurants vis serveren en welke gerechten op de menukaart staat. Zo kan ik zien hoe iets wordt voorbereid. Ter plaatse vraag ik of alle koolhydraatrijke onderdelen weggelaten kunnen worden. Ter plaatse zoeken we een plek uit waar we niet midden tussen de mensen zitten. Ergens vooraan of achteraan. Als het druk is en er veel beweging is, houd ik mijn mondkap op totdat het eten komt. Soms doe ik alleen de mondkap omlag om eten in mijn mond te stoppen. Ik kauw dan achter mijn mondkap.
Kwaliteit van leven is voor mij gewoon zoveel mogelijk voor zo lang ik dat nog kan, genieten van het leven. Eropuit, plaatsen bezoeken, als het even kan reizen, samen herrineringen maken, lachen en lol hebben. Rekening houden met wat ik aankan betekent niet dat ik niets kan. Soms denk ik dat anderen, bij het zien van blije foto’s op social media, dan denken: oh het gaat wel goed. Goed is wat ik er zelf van maak. Goed is een beleving, een gevoel en staat los van de feitelijkheid van mijn ziekte.
Mijn moeder merkte later het volgende op: “je kan wel naar Enkhuizen maar je kan niet bij je moeder op bezoek?”ย
Ik begrijp dat ze eigenlijk wil zeggen dat ze mij graag wil zien en tijd met mij wil doorbrengen. Het komt er alleen een beetje rot uit. Hoe leg ik uit dat het nu mijn tijd is om te doen waar ik blij van word en niet waar een ander blij van word? Dat behoeften niet synchroon lopen. Dat ik heel veel tijd doorbreng in een huis en als het even kan en ik mij goed voel, graag buiten ben met mensen die dat begrijpen en fijn vinden. Dat ik niet mijn huis wil verruilen voor een ander huis. Van hok naar hok. Dat ik tijd met mijn man en zoon wil doorbrengen. Dat een autorit energie kost. Dat kwaliteit van leven heel persoonlijk is en alleen door mij ingevuld kan worden.ย ย
Daar is Rik.
Kom Rik we moeten hier snel weg. Waar is Jaden?
“Hij staat daar. Ben je overprikkeld?”
Nee hoor ik kan me redelijk afsluiten. Anders schiet ik daarom af en toe een winkel in.ย Ik had het gewoon even moeilijk
“Hoezo?”
Toen ze aan het zingen was
“Over de Amsterdamse grachten?”
Daarmoest ik wel even om lachen.
Nee als het even kon dan bleef ik nog een nacht bij jou. Ik weet niet meer zo goed hoe het liedje heet. Toen kwam de tranen. Daarom kwam ikย naar je toe en nu naar huis wil.ย
“Oh, dat heb ik helemaal niet gehoord. Ik ben namelijk wel overprikkeld door zoveel mensen en geluiden.”
We lopen hand in hand in stilte verder. De tranen laten een spoor van zout achter op mijn gezicht en mijn mondkap. Ik wil niet dat Jaden ziet dat ik huil.
Rik is stil. We stappen de auto in en ik kijk opzij en zie zijn natte ogen.ย
“Dat had je nou niet moeten zeggen.”
Waheeda
Mijn dagelijksheden met kanker deel ik schaamteloos met jou en, hoop je aan te moedigen je eigen wijsheid te vinden en te leven zoals jij wilt ondanks ziekte, angst of knagende draken.
Recente reacties