Jij en ik leven in een tijd van snelle technologische ontwikkelingen, sociale media, fake news (of nepnieuws), gepolijste selfies, 24-uurs economie en de vierde industriële revolutie. Wetenschappers noemen dit tijdperk The Age of Humans omdat wij zo snel onze omgeving veranderen.
Wij leven ook in een tijd waarin je een tegenbeweging ziet. Een groeiende behoefte om bewust te worden, bewust te kiezen, bewust te leven, bewust te zijn. Tiny houses, off the grid, een verschuivingen van bezittingen naar belevenissen. Leven en werken in lijn met wie je je bent, waar je voor staat en de impact die je hebt.
Jouw leven is een optelsom van jouw keuzes en de verhalen die je daarover vertelt. Wanneer je iets in je leven wilt veranderen dan betekent dat het veranderen van keuzes.
Daar is heel veel over geschreven.
Volgens neurobioloog Dick Schwaab (‘Wij zijn ons brein’) worden onze keuzes bepaald door de zenuwcellen in ons brein. Wij hebben als mens daar zelf weinig over te zeggen, aldus Dich Schwaab.
André Aleman, neuropsycholoog, beweert daarentegen dat wij onszelf kunnen trainen in het bewust denken als we iets bewust willen. Dat wij als mens daar dus wel wat over te zeggen hebben.
Gelukkig doen de volgende citaten ook al vermoeden dat we bij het besluiten nemen geen willoze slachtoffers zijn van de chemische processen in ons brein. Deze mag je gerust opslaan en gebruiken, klik met je rechtermuisknop om de afbeelding op te slaan.
Dag in dag uit staan jij en ik voor keuzes
Als je erover nadenkt is kiezen een lastig iets. Ik heb het natuurlijk niet over de alledaagse keuzes zoals cappucino of toch maar een latte macchiato.
Iedere seconde van de dag staan we voor keuzes. Sommigen met minimale consequenties en anderen die voor grote verandering kunnen zorgen. Ze kunnen onze dag bepalen maar ook onze toekomst.
Keuzes bepalen wie we zijn en hoe we anders zijn dan de ander. Bewuste keuzes maken of bewust kiezen, is kiezen wat je wilt leren of weten én daardoor leren en weten wat je wilt kiezen. Denk er even over na…
Kiezen wordt ons niet makkelijk gemaakt. Hoe weten we überhaupt of een keus écht onze keus is? Want, laten we eerlijk zijn, we staan iedere seconde van de dag bloot aan:
NIETS MIS MEE!
Als je maar keuzes maakt waar je blij van wordt. Die passen namelijk als je huid en werken bevrijden.
Als jong kind vond je het fijn dat je ouders voor jou kozen. Dat voelde veilig. Wanneer ouders kinderen stimuleren om zelf te kiezen, stimuleren ze autonomie en authenticiteit. Onbevreesde ouders brengen onbevreesde kinderen voort. En, ja ik weet dat het niet zó zwart-wit is.
De kinderen die zelf kozen, waren de kinderen die op jonge leeftijd al autonoom waren. De kinderen die niet bang waren om te vallen. De kinderen die tegen de stroom in gingen. Die als eerste de boom inklommen.
Maar ook de kinderen die door omstandigheden er alleen voor stonden, geen ouders hebben of hadden om hun keuzes te bepalen, zijn vaak autonomer en authentieker. Denk aan de fictieve personages Pippi Langkous, Moana en Harry Potter. Misschien ben je zelf zo een kind of ken je dit soort kinderen.
Deze kinderen leren op zeer jonge leeftijd zelf kiezen. Hoe meer zij kiezen hoe moediger zij worden in het kiezen en hoe beter zij leren kiezen. Zij worden sterk gevormd door de keuzes die zij maken. Kiezen is onderdeel van hun karakter. Voor alle duidelijkheid. Kiezen vormt altijd je karakter. Of je nou zelf kiest of meegaat in de keus van een ander.
Ik was zo’n kind. Op vijfjarige leeftijd vertrok mijn moeder en woonde ik met een tweejarige broer bij mijn vader. De keuzes die voor mij gemaakt werden waren basaal: eten, kleren, hygiëne, geloofsovertuiging, huis en lagere school.
Mijn vader werkte zeven dagen per week. Wij hadden altijd hordes familie om ons heen die ons voorzagen in onze basale behoeften. Ik koos ervoor om voor mijn broertje te zorgen. Wassen, aankleden, helpen met keuzes en beschermen. Achteraf gezien koos ik voor de moederrol, de verzorger. Deze rol bracht verantwoordelijkheden en plichten met zich mee. Ik werd in één klap een zelfstandig en ‘volwassen’ kind. Voor een vijfjarige betekende dat de keus maken om geen kind meer te zijn.
Misschien denk je: is dat een bewuste keus? Ja, voor mij wel. Hoe jong ik dan ook was, ik wist wat ik deed. Dit was mijn manier om controle te hebben in de chaos waarin wij leefden. Een zogenaamd ‘reis van de held’-moment. Ik koos ervoor om een fysieke en emotioneel lege plek op te vullen en stapte in de schoenen van ‘de held’. Ik gaf, net als de held, gehoor aan een oproep tot avontuur. Waarom deze keus? Omdat er toch wel al iets in mij was wat aangewakkerd werd door deze situatie. Net zoals er in ons allemaal iets is wat getriggerd wordt door onze keuzes.
Pas op latere leeftijd besefte ik wat die rol mij heeft gebracht.
Dat is één van de eerste momenten in mijn leven dat ik mijn keus zelf bepaalde. En, mijn keus, mijn karakter.
Neem hier ook de tijd voor en schrijf alles lekker op. Er is geen haast. Tijd, dat ben je zelf. Dus zorg voor je zelf.
Een situatie die om een beslissing vraagt. De meeste problemen waar jij mee te maken hebt zijn tijdelijk. Je beleving van het probleem maakt dat het niet tijdelijk voelt. Dat doet je reptielenbrein, het oudste deel van je brein. Dit deel wil maar één ding. Jou beschermen. Jou laten overleven.
Zo snel mogelijk van de verwarring, onrust, onvrede, pijn, angst, frustratie en verdriet af komen. Zo snel mogelijk van het probleem af. Jou in je comfortzone houden. Je reptielenbrein is je comfortzone.
Het resultaat? Je maakt misschien blijvende keuzes onder invloed van het probleem van dat moment. Wanneer je dit doet bepalen problemen wie jij bent.
In les 2 ga ik je vertellen over kernwaarden. Deze ontvang je over 7 dagen. Voor nu vraag ik je:
Succes!
Je mag trots zijn op jezelf! Als je dit afhebt dan heb je veel werk verzet. Misschien meer en diepgaander dan je dat ooit hebt gedaan. Dat is niet vreemd. Je hebt hier tenslotte zelf voor gekozen. Ik ben trots op jou! Ik zal geregeld wat van mij laten horen. Les 2 komt over een week. Houd daar dan rekening mee.
Tot de volgende les!
Waheeda